تفاوت عسل طبیعی و عسل فراوری شده
تفاوت عسل طبیعی وفراوری شده
همیشه این سوال در ذهنم بوجود می امد وقتی هنوز نه زنبوری می شناختم نه عسلی،بعدها که بیشتر با این ماده غذایی ارزشمند آشنا شدم و با توجه به تحصیلات دانشگاهی که داشتم پی بردم که چرا عسل یکی از پرخاصیت‌ترین محصولات طبیعی است که از گذشته‌های دور در سبد غذایی ایرانیان جایگاه ویژه‌ای داشته است از سوی دیگر،مردم در سراسر جهان از عسل بعنوان دارو و حتی درمان استفاده می کنند. اما برخی سولات دیگر هم همواره در بخشی از ذهنم بی جواب بود….؟چرا بعضی عسل های درون یخچال خود را پس از مدتی بدلیل شکرک زدن بیرون می ریزند….واقعا” چرا…؟ایا واقعا خراب و فاسد شده اند و یا نه؟
در دنیای امروز، با پیشرفت تکنولوژی و افزایش روش‌های فرآوری عسل، مفاهیمی مانند «عسل طبیعی»، «عسل خام» و «عسل فراوری شده» بیش از پیش به گوش می رسند. اما تفاوت عسل طبیعی با عسل فراوری شده در چیست؟ آیا فیلتراسیون موجب کاهش خواص عسل می‌شود؟امروز در اکثر سوپرماکت ها و قفسه مغازه ها می توانیم عسل های پاستوریزه (فراوری شده) پیدا کنیم. مقاله”چطور عسل مورد علاقه مان را خرید کنیم از زوایای دیگر به این موضوع پرداختیم.و حالا می خواهیم در این مقاله به بررسی جامع تفاوت‌های این دو نوع عسل،(عسل طبیعی و فراوری شده) مزایا و معایب هرکدام و نکاتی که در هنگام خرید باید مدنظر قرار گیرد، بپردازیم.
در همین خصوص در ابتدا بخشی از سولات خودم که شاید مشترک با سولات خیلی از شماها باشد جهت پرداختن به آن ها گرداوری کرده ام:
تعریف عسل طبیعی و عسل فراوری شد
تفاوت‌های ظاهری و ساختاری
تأثیرحرارت یا فراوری بر ترکیبات مفید عسل
مزایا و معایب عسل فیلتر شده
جدول مقایسه‌ای
نقش حرارت در عسل فراوری شده
توصیه‌های بهداشتی و مصرفی
پرسش‌های متداول
جمع‌بندی و پیشنهاد خرید
تعریف عسل طبیعی و عسل فراوری شده
عسل طبیعی: عسلی است که مستقیماً از کندو برداشت شده و کندو دار تنها از صافی جهت گرفتن ذرات و بقایای زنبور مرده فیلتر می کند و بدون هیچ‌گونه فرآیند حرارتی یا فیلتر کردن صنعتی( پاستوریزه)، بسته‌بندی می‌شود. این نوع عسل حاوی ذراتی مانند گرده گل، موم و گاهی ذرات ریز بره موم است که ارزش غذایی و دارویی بالایی دارند.
در مقابل، عسل فراوری شده یا تصفیه‌شده، طی فرایندهایی همچون گرم کردن، صاف کردن و عبور از صافی‌های ریز، خالص‌سازی می‌شود. این فرآیند ممکن است باعث حذف برخی مواد مفید موجود در عسل طبیعی گردد.
تفاوت‌های ظاهری و ساختاری
عسل طبیعی معمولاً بافتی کدر و غلیظ دارد و ممکن است ذرات ریز گرده گل یا موم در آن قابل مشاهده باشد. این ویژگی‌ها نشان‌دهنده خام و اصیل بودن آن است. در مقابل، عسل فیلتر شده ظاهری شفاف، روان‌تر و یکنواخت دارد(البته شرایط دمایی و فیزیکی نگهداری عسل هم مهم است) که در نتیجه عبور از صافی‌های ریز حاصل شده است. این ظاهر زیبا اگرچه ممکن است از نظر بازاری جذاب‌تر باشد، اما لزوماً نشان‌دهنده کیفیت بالاتر نیست.
تأثیر فیلتراسیون بر ترکیبات مفید عسل
عسل خام حاوی آنزیم‌ها، ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و گرده‌های گیاهی است. فرآیند فیلتراسیون صنعتی معمولاً با حرارت‌دهی همراه است که می‌تواند بسیاری از این ترکیبات مفید را از بین ببرد. برخی از آنزیم‌های حساس به حرارت مانند دیاستاز و گلوکز اکسیداز در دمای بالا غیرفعال می‌شوند و در نتیجه خواص ضدباکتری و آنتی‌اکسیدانی عسل کاهش می‌یابد.
. مزایا و معایب عسل فراوری شده
مطالعات نشان می دهند عسل خام محتوی ترکیبات متنوعی می باشد.ترکیبات که می توانند مفید باشند برای سلامتی در حالی که عسل فراوری شده و یا پاستوریزه شده ،در این پروسه باعث حذف و یا کاهش این عناصر:
1-گرده
2.بره موم
3.ویتامین ها و مواد معدنی
4.انزیم ها
5.امینو اسیدها
6.انتی اکسیدان ها
مزایا:
ظاهر شفاف و جذاب برای بازار مصرف
ماندگاری بیشتر در قفسه فروشگاه‌ها
احتمال کاهش آلودگی‌های فیزیکی مانند موم یا زنبور مرده
عدم شکرک زدن عسل
حذف سلول های مخمر که ممکن است تاثیر منفی بر طعم عسل بگذارد.
معایب:
کاهش ترکیبات مفید مانند گرده گل، آنزیم‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها
احتمال استفاده از حرارت بالا و در نتیجه تخریب ساختار طبیعی عسل
کاهش خواص دارویی و درمانی نسبت به عسل خام
جدول مقایسه‌ای
مقایسه عسل فراوری شده و طبیعی
نقش حرارت در عسل
در بسیاری از موارد، برای فیلتر کردن راحت‌تر عسل، آن را گرم می‌کنند تا روان‌تر شود. اما این گرما اگر از حدود ۴۰ درجه سانتی‌گراد بیشتر شود، به ترکیبات حساس مانند آنزیم‌ها، پلی‌فنول‌ها و ویتامین‌ها آسیب می‌زند. در استانداردهای جهانی توصیه شده است که حرارت‌دهی نباید به گونه‌ای باشد که دیاستاز (یکی از شاخص‌های سلامت عسل) از بین برود.
نکته:در حالی که هیچ مطالعه گسترده ای تایید نکرده که عسل خام مغذی تر از عسل معمولی است.برخی مطالعات کوچک نشان می دهند که عسل خام ممکن است فواید سلامتی بیشتری داشته باشند.
توصیه‌های بهداشتی و مصرفی
با توجه به مطالعات انجام گرفته هر دو نوع عسل فراوری شده و طبیعی همواره ارزش غذایی دارند و برای تمام سنین بالای 12 ماه تا دوسال در صورت عدم حساسیت و یا بیماری خاص می تواند برای بدن ارزشمند باشد.ولی بدلیل داشتن نوعی باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم می بایست در افراد با شرایط ذکر شده احطیاط مصرف رعایت گردد..اگر هدف شما استفاده دارویی یا درمانی از عسل است، بهتر است از عسل خام و طبیعی استفاده کنید که حاوی تمام ترکیبات مفید باشد. اما اگر صرفاً به دنبال عسلی با ظاهر زیبا و ماندگاری بالا برای مصرف روزمره هستید، عسل فیلتر شده نیز می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
خرید از فروشگاه‌های معتبر مانند «دارابگرد هانی» اطمینان می دهیم که منشأ عسل مشخص و از هرگونه اقدام منجره به کاهش ارزش غذایی ان شود،اجتناب می گردد.
پرسش‌های متداول :
عسل فراوری شده بی‌خاصیت است؟
خیر
هرچند ممکن است برخی از خواص عسل طبیعی را نداشته باشد، اما همچنان یک ماده غذایی سالم محسوب می‌شود.
چگونه عسل طبیعی را تشخیص دهیم؟
وجود ذرات گرده، بافت غلیظ و نبود شفافیت زیاد از نشانه‌های عسل طبیعی است. همچنین اعتماد به برند معتبر اهمیت دارد.
آیا عسل فیلتر شده حاوی شکر است؟
نه الزاماً
فیلتر شدن ارتباطی با افزودن شکر ندارد. اما برخی سودجویان ممکن است عسل تقلبی تولید کنند که باید از برندهای معتبر خرید کرد.
جمع‌بندی و پیشنهاد خرید:
عسل طبیعی و عسل فیلتر شده هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. انتخاب میان این دو بستگی به نیاز مصرف‌کننده دارد. اگر خواهان عسلی با بیشترین خواص دارویی و تغذیه‌ای هستید، توصیه ما استفاده از عسل خام و طبیعی است. در فروشگاه «دارابگرد هانی»، تمامی عسل‌ها از زنبورداری‌های معتبر جنوب کشور تأمین شده و در فرآیند بسته‌بندی هیچ‌گونه حرارت‌دهی یا فیلتراسیون صنعتی مخرب صورت نمی‌گیرد. برای تجربه طعمی اصیل و بهره‌مندی از تمام خواص شفا‌بخش عسل، خرید از برندهایی همچون دارابگرد هانی انتخابی هوشمندانه خواهد بود..
